شهرت فتوایی

هو الحق و له الحمد

چنانچه گفته شد عمل به ظنون در استنباط احکام شرعی ممنوع است مگر ظنونی که توسط خود شارع از این قاعده اولی استثناء شده باشد. یکی از این مستثنیات، شهرت فتوایی می باشد. شهرت فتوایی را در قالب مثالی توضیح می دهیم :

مثلا زمانی که در استنباط احکام به مساله ای بر می خوریم که دلیلی بر آن می یابیم ولی مشاهده می کنیم که فقهاء قدیم در این مساله همگی یک فتوا را داده اند، میتوانیم احتمال این را بدهیم که حتما آنان از روی روایتی به این مساله رسیده اند و این روایت به دست ما نرسیده است، (چون احتمال اتفاق فقهاء بر کذب چیزی محال می باشد) پس می توان حکم به مشروعیت آن فتوا داد.

آیت الله سبحانی در کتاب الموجر فی اصول الفقه به نقل از استادشان مرحوم آیت الله بروجردی (رحمه الله) می فرمایند که در فقه شیعه 400 مساله وجود دارد که مورد قبول فقهای قدیم و متاخر بوده و تنها دلیل آن نیز شهرت فتوایی در بین فقها است، به گونه ای که اگر شهرت مذکور را از میان ادله این 400 مساله برداریم، این مسائل، فتاوی بی دلیل خواهند بود.

منبع : الموجز آیت الله سبحانی/ صفحه 160